Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sağlık, Uygulama ve Araştırma Hastanesi’nde görev yapan Uzman Diyetisyen Nur ATEŞ ŞAHİNKAYA’nın “OBEZİTE CERRAHİSİ SONRASINDA YİNE Mİ DİYET !?” başlıklı açıklaması:
Dünya sağlık örgütü obeziteyi sağlığı bozacak şekilde vücutta aşırı yağ birikimi olarak tanımlamaktadır. Dünyayı saran bir salgın olan obezite ile mücadeleye olabildiğince erken başlamanın bu mücadelenin başarısına katkı vereceğini biliyoruz. Obezite ile mücadelede diyet tedavisi, egzersiz tedavisi, yaşam tarzı değişikliği tedavisi, farmakolojik tedavi kullanılsa da son dönemde artan obezite vakalarında obezite cerrahisi veya bariatrik cerrahi olarak da bilinen cerrahi tedavi de oldukça tercih edilir duruma gelmiştir.
Sağlık otoriterlerinin belirlediği kriterleri sağlayan hastaların ilgili hekim tarafından detaylı değerlendirilmesi ile uygulanan, obezite ile mücadelede önemli bir yöntem olan obezite cerrahisi sonrasında hastaların uygulaması gereken diyeti kaleme alacağım bu yazıya, ilk olarak obezite cerrahisi kriterlerini sağlayıp cerrahi yaptırmak isteyen adayların, obezite cerrahisi sonrasında da diyet yapmaları gerektiğini belirterek başlamak istiyorum.
Evet yanlış okumuyorsunuz; obezite cerrahisi sonrasında da diyet yapmanız gerekiyor!
Diyet polikliniğine gelen çoğu hasta uygulayacağımız diyet protokolünden bahsedince şaşkınlığını gizleyemiyor. Birçok hastamızın beklentisi cerrahi sonrasında iştahlarının olmaması, canlarının tekrar tatlı, hamur işi vb. yiyecekleri istememesi ve diyet yapmadan zayıflayıp istedikleri bedene kavuşmak…
Maalesef gerçekler pek de iç açıcı değil! Obezite cerrahisi sonrasında ciddi bir disiplinle uygulamanız gereken bir diyet protokolü mevcuttur. Bu diyet protokolünün öncelikli iki amacı; cerrahi travma sonrası; doku iyileşmesi ve yağsız doku (kas) kaybının minimum düzeyde olmasının sağlanması ve yeterli enerji ve besin öğesi gereksinimlerinin karşılanması için besinlerin erken doygunluk sağlayacak, reflü ve dumping sendromunu minimum düzeyde tutacak, ağırlık kaybı sağlayacak, kaybedilen ağırlığın geri kazanımını engelleyecek özellikte seçilmesidir.
Bedenin yağsız dokusu yani kas dokusunun korunması için Amerikan Endokrin Topluluğu, Bariatrik Cerrahi Hastalarında Postoperatif Beslenme ve Endokrin Yönetimi Kılavuzu; postoperatif uzun dönemde yağsız vücut kütlesini koruyabilmek için obezite cerrahisinin hangi yöntemle yapıldığı fark etmeksizin tüm hastaların diyetlerinin 60-120 g/gün protein içermesini önermektedir.
Protein gereksinimini tamamlayacak şekilde planlanan hastaya özel diyet, her bir aşaması hastadan hastaya değişiklik gösterecek şekilde 5 basamaktan oluşur. Bu basamakları 1. Evre-Açık Sıvı Diyet: 2. Evre-Tam Sıvı Diyet: 3.Evre-Püre Diyeti: 4. Evre-Yumuşak Diyet: 5. Evre-Devam Programı (Normal Katı Diyet) olarak sınıflamaktayız. Her bir basamağın uygulanma süresi yaklaşık iki hafta kadar düşünülse de hangi hastanın hangi basamakta ne kadar süre kalması gerektiği, bir üst basamağa geçişi veya herhangi bir beklenmedik durum karşılaşınca (kusma, ishal, mide bulantısı vs.) gereksiyorsa bir alt basamağa geri dönme aşamaları da obezite cerrahisi sonrası diyet tedavisinin mutlaka diyetisyen tarafından kontrol altında olmasını zorunlu kılar.
Obezite cerrahisi sonrası ilk ay, 3. ay, 6. ay ve 1 yıllık süreç oldukça kıymetli bir süreçtir. Özellikle bu süreci bariatrik cerrahi alnında çalışan bir diyetisyen desteğiyle geçirmeniz, cerrahi sonrası gelişebilecek kusma, bulantı, kan şekeri dengesizlikleri, reflü vb. gastrointestinal sistem problemlerinin önlenmesine, kas kütlenizin korunmasına ve saç dökülmesi, tırnakların kırılması gibi vitamin- mineral eksikliklerinin sebep olabileceği diğer komplikasyonların en aza indirilmesine yardımcı olur.
Unutmayın! Obezite cerrahisi sonrası en kolay şey kilo vermek !
Zor olansa vermiş olduğumuz kiloyu sağlıklı bir şekilde vererek bir ömür boyu koruyabilmek.
Ve son olarak; tekrar kilo alımının önüne geçmek için de yılda bir diyetisyeninizi ziyaret etmenizi tavsiye edebilirim.
Uzm. Dyt. Nur ATEŞ ŞAHİNKAYA
